Kazanım: İTA.8.4.2. Siyasi alanda meydana gelen gelişmeleri kavrar.
8.Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye ünitesi çerçevesinde işlenen Siyasi Alandaki Gelişmeler konusu ile alakalı sunuyu/slaytı aşağıdan indirebilirsiniz. Bu tür sunular ve daha fazlasını sitemiz ve sosyal medya hesaplarımız üzerinden paylaşıyoruz. Takip ederseniz seviniriz.
Konuyla İlgili Kısa Bilgiler:
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı sonucunda yıkılması ve Millî Mücadele’nin kazanılmasıyla kurulan yeni Türk Devleti’nde çağın ve toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyen kurumları kökten değiştirmeyi amaçlayan bir yenileşme süreci başlatılmıştır. Bu çerçevede Millî Mücadele’nin ardından yönetim sistemini modernleştirmek, millî egemenlik anlayışını hâkim kılmak ve kalıcı hâle getirmek için siyasi alanda birçok çalışma yapılmıştır. Siyasi alanda yapılan inkılaplar şunlardır:
- Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
- Ankara’nın Başkent İlan Edilmesi (13 Ekim 1923)
- Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
- Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
- 1924 Anayasası’nın Kabulü (20 Nisan 1924)
Yüzyıllardan beri varlığını sürdüren Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkes Antlaşması ile fiilen, Mudanya Ateşkes Antlaşması ile ise hukuken sona ermiştir. Kurtuluş Savaşı’nın askeri aşamasından sonra başlayan Lozan Barış Konferansı’na itilaf devletleri ikilik çıkarmak için TBMM ile beraber İstanbul Hükümetini de davet edince Saltanat kaldırılarak TBMM tek güç haline getirilmiştir.
Millî Mücadele’nin ilk yıllarından itibaren Mustafa Kemal Paşa yakın arkadaşlarına yönetim şeklinin değişeceğini ve millî egemenliğe dayalı bir yönetim kurulacağını sıklıkla vurgulamıştır. Bu çerçevede Milli Mücadele döneminde yapılan kongreler ve hazırlanan genelgeler ile toplum cumhuriyet yönetimine hazırlanmıştır. TBMM’nin açılması ile egemenlik kayıtsız şartsız millete geçmiştir. Una rağmen ortam uygun olmadığı için rejimin yani yönetim şeklinin ismi konulmamıştır. Saltanatın kaldırılması ile de Cumhuriyet önündeki en büyük engel kaldırılmış ve en sonunda 29 Ekim 1923'te TBMM’de alınan karar ile yönetim şekli Cumhuriyet olarak belirlenmiştir.
Hz. Muhammed’in vefatından sonra İslam devletini yöneten devlet başkanlarına halife denilmekteydi. İlk dört halife seçimle iş başına gelmiş, Emeviler Dönemi’nde ise halifelik babadan oğula geçen saltanata dönüştürülmüştür. Daha sonraki dönemlerde çeşitli müslüman devletleri kendi yöneticilerini halife olarak ilan etmişlerdir. Osmanlı Devleti’ndeki padişahlar da Yavuz Sultan Selim dönemi itibariyle Halifelik unvanını kullanmaya başlamıştır.
Milli Mücadele sonrası iyice anlamını yitirmiş olan Halifelik kurumu halkın kaldırılmasına hazır olmadığı için Saltanatın Kaldırılması aşamasında Saltanat makamından ayrılmıştır. Daha sonra uygun ortam bulununca 3 Mart 1924’de TBMM’de alınan karar ile Halifelik kaldırılmıştır.
0 Yorumlar
LÜTFEN!
Kötü amaçlı ve Argo yorumlardan kaçınınız! Yorumlarınız bizim için değerlidir. Teşekkür ederiz.